İMPA Ticaret

[trustalt]

Bu tip konularda empati yapabilmek önemlidir. Alıcılar satıcıları, satıcılar alıcıları anlarsa sağlıklı bir ticaret ortamı olabiliyor. Ticaretin, hele hele ithalatçılığın çok farklı boyutları var komşular. Tüketici olarak monitör başından indirim istemek, x ürünü istemek oldukça kolay ancak satıcı tarafından bunu sağlayabilmek için gösterilmesi gereken efor tüketicinin sandığından çok daha fazla.

Ben ne impayı, ne razorus'u ne başka firmayı savunmak, övmek ya da yermek amacı taşımadan, işlerin biraz içine girdiğimde gördüklerim üzerinden birazcık da olsa aydınlanmanız için şunları aktarmak isterim;

Öncelikle size ürün alışverişi yaptığınız herhangi bir firmanın sitesine girmenizi tavsiye ediyorum. Kategorilere göz gezdirin, kaç kategori var, her kategoride kaç ürün var, yaklaşık toplam kaç ürün ve kaç marka var bunlara bakın. Türkiyede resmi yoldan ithal ürün ticareti yapacaksanız üç yolu var ya bir markanın distribütörü olursunuz, ya o markanın reseller'ı olursunuz, ya da bağımsız satıcı olup distribütörden temin ettiğiniz ürünü alıp satarsınız.

Her malın bir alış fiyatı, bir de satış fiyatı vardır. Satış fiyatına vergiler, çalışanların ücretleri, dükkan kira ve giderleri, muhasebe giderleri, evrak, raf-depolama, paketleme bedeli gibi tüm giderler eklendikten sonra makul oranda kar payı eklenir ve satılır. Makul oran nedir? Satıcının göbeğini kaşıyarak yatağında ayakkabı kutularından çıkardığı dolar tomarlarını saydığı bir dünya değildir.

Makul olan kar payı; sattığınız ürünlerden size kalan kar ile aylık geçiminizi sağlabilecek, firmanızın devamlılığı sürdürebilecek, çoluğunuzun, çocuğunuzun, evinizin masraflarını karşılayabilecek, stoklarınız tükendiğine ülkedeki ağır döviz enflasyonuna rağmen yeniden mal çekmeye devam edebilecek ve haliyle yeni ürünler için kaynak oluşturabilecek bir kar oranıdır. Bu kar oranını koruyabildiğiniz sürece ancak o zaman ticaretinize devam edebilirsiniz.

Sonra diyorsunuz ya "x ürün de gelse iyi olur". Evet bunu istemek çok kolay bir şey. Ama kitabın öbür yüzünde bir italatçıyı canından bezdirmek için her türlü eylemde bulunuluyor. Bitmek bilmeyen prosedürler, gümrükte yaşatılan sıkıntılar, devletin ülkelere göre koyduğu sizin hiç bilmediğiniz ekstra vergiler, kargo firmalarının işgüzarlıkları, sürekli artan kurlar. Üstüne alıcının alım gücünün düşmesinden dolayı satışın azalması. Hem bir markanın x ürünü getirmek diye bir şey olmaz. Belirli sayıda ürün getirmeniz lazım ki ithalatın masrafına değsin. Tek çeşit modele onbinlerce liranızı harcarsanız kaç ayda satılacak, bu ticari olarak ne kadar mantıklı olacak? Firma tek çeşit ürün satmak istemeyecek, ürün gamınızdan belirli ürünler almanızı isteyecek. İster reseller olun ister distribütör mal aldığınız firmalar size belirli bir minimum kota koyarlar. Şu kadar çeşit maldan, bu kadar sayıda alacaksın diye. Kargosu, paketlemesi size yüklerler. Hele distribütörseniz almanız gereken miktarlar çok daha fazladır ve düzenli aralıklarla mal almak zorundasınızdır. Yani siz saç toniği istiyorsunuz diyelim. Sadece tonikle bitmiyor o iş. Tonik getireceğiniz firmadan alanınızla ilgili başka pek çok farklı ürünü belirli miktarlarda almak durumundasınız. Bu ürünlerin sağlık bakanlığına bildirimlerini yapmak zorundasınız. Size gümrükte çıkartılacak bir sürü problemden bahsetmiyorum bile. Bunların hepsi büyük bir işgücü ve sermaye gerektirmekte. Üstelik bakın tüm bu bahsettiklerim tek bir marka için. Bir markanın ürünlerini satmak için daha neler neler çekersiniz. Diyelim x markasını satacaksınız ama o markanın ülkede halihazırda bir distribütörü var. Ama işini çok kötü yapıyor, ticaret ahlakı yok, size türlü zorluk çıkarıyor, işleri savsaklıyor. El mahkum uğraşacaksınız o malı satmak için.

Şimdi tekrar o e ticaret sitelerini açın ve kaç çeşit marka satıyorlar bir görün. Aksi taktirde siz bir satıcı olsanız alanınızla ilgili yeni yeni markalar neden getirmek istemeyesiniz ki?

Yetmiyormuş gibi bütün paranızı yatırdınız mal çektiniz, ama alım gücü aşırı düşen tüketiciden siparişlerin azaldığını, her şeye ekstra vergi getirildiğini, kurun durmadan dalgalandığını da göz önüne alın. Misal siz 100x'e mal aldınız, o malı tüketene kadar fiyatı çoktan 150x oldu. Siz %50 daha yüksek fiyattan satmak zorundasınız yoksa ticaretinize devam edemezsiniz. Ama monitör başından bakan tüketici geçelim %50 zammı, %10 zammı görünce bile rahatsız oluyor değil mi? Ürüne zam yapmak satışın miktarını düşmesi demektir. Aklı başında herhangi bir insan daha az mal satacağını bile bile zam yapar mı, veya indirim yapmayı keser mi sizce?

Atıyorum ben almanyadan 100 liraya bileme taşı alıp size 200 liraya satıyorum diyelim. Siz benden istiyorsunuz ki o malı size 150 liraya satayım. Peki satayım. Elimdeki stoğu bitireyim. Kur da arttı, vergi de arttı. Ben artık o taşı alamayacağım. Piyasadan çekiliyorum. Siz de bir seferlik o malı 150 liraya alıp sevinmiş oldunuz ama bir daha size o malı satacak kimse kalmadı piyasada. Devamı yok yani, bitti o iş. Şimdi elinize ne geçti? Kazançlı mı çıktınız sizce? Piyasadaki binlerce kategoride yüzbinlerce satıcı ve esnafın yaşadığı baskı böyle işte şu anda. Gıdadan, giyime, kozmetikten, e-ticarete inanılmaz bir baskı ve zorlama altında insanlar. Bakın misal küçük esnaflar birer birer kapanıyor, yemek sepetini kullanıyor musunuz? Müşteri yorumlarında hep "fiyatlarınız artmış ama porsiyonlar küçülmüş, bir daha almayacağım" yorumları var. Dönerciler, tantuniciler hepsi et satmayı bir bir bıraktı mesela. Sadece tavuk var artık. Kaç senelik mekanlar birer ikişer kapanıyorlar. Bu adamlar böyle olsun isterler miydi? Alıcı olmak başka bir şey, satıcı olmak başka bir şey. Sizin alıcı olarak nasıl alım gücünüz düşüyorsa, onların da satıcı olarak kar payları düşüp makul olmaktan çıkıyor ve iflas ediyorlar.

Örnek; dolar artar, hemen mazota zam yapılır, kargo firmaları fiyatları uçurur, sen mal aldığın firmaya kızarsın "vay efendim kargo fiyatları neden böyle". E sen o adama kızacağına ülkede senin paranı böyle değersizleştirene, mazotu bu fiyatlara getirene kızsana, adamın ne suçu var? Kargo fiyatlarını o belirlemiyor ki. Ekmek zamlanınca fırıncıya mı kızıyorsunuz? Adamın su ve un masrafı artmış ne yapsın? Buğday çiftçisininn haline bakın kan ağlıyor o ne yapsın. Balığın baş kısmına bakın siz.

Bakın bu işlerin detayına girmeden çok  yüzeysel kısımlarından bahsettim size. Dolayısıyla tepkiniz yanlış adreslerde komşular. İndirimi, işine devam etmek için kırk takla atan insanlardan değil, her hafta 2-3 kalem ürüne ekstra vergi koyan hükümetten isteyin. Tepkinizi alım gücünüzü düşüren, maaşınıza dilenciye sadaka verir gibi zam yapan, domates, soğan alırken hesap tutturan, 2 dolarlık çin alışverişinize bile gümrük vergisi çıkaran, sizin maaşınız erirken kendileri farklı bir alemde yaşayanlara gösterin bence.

Aslında uzaktan size kolay görünebilir diyorum ya, öyle de değil aslında çoğunuz için, bence hepiniz içten içe işlerin ne kadar zor olduğunu gayet iyi biliyor ya da en azından tahmin ediyorsunuz. İşler kolay olsa piyasada sadece birkaç firma olmaz, bu forumdan bir çoğunuz da bu işlere girerdiniz. Ama çoğunuz zaten farkındasınız ne kadar zorluklar yaşandığını da herhalde zaman zaman unutuyorsunuz diyelim. Mesajımı bitirirken yineliyorum, tepkinizi doğru yere, sizi ve ülkeyi bu hale getirenlere gösterin. Siz bir tıraş fırçasını iki dolar daha ucuza alacağım diye çinden 1,5 ay beklemeye yönelirken, adamlar belediyelerde bile önüne gelen trilyonluk makam araçları vermişler, düdük kadar belediyeler milyonluk borçlar yapmışlar. Ampul şeklindeki parklara milyonlar harcamışlar, dayıya amcaya milyonluk ihaleler vermişler. Kimin parasıyla? Sizin.

İşte o yüzden, siz bugün bu başlıkta bunları konuşuyorsunuz.

Ne kadar doğru tespitler..Elinize emeğinize sağlık...